Επιμέλεια
Gell Α., Τέχνη και Δράση (1η εκδ.1998) (σε συνεργασία με τον Πάνο Πανόπουλο), μετάφραση: Π. Μαρκέτου, Αθήνα: Εκδόσεις Μ.Ι.Ε.Τ.
Ο Alfred Gell (1945-1997), γνωστός Βρετανός κοινωνικός ανθρωπολόγος, υπήρξε μαθητής του E. Leach και του R. Firth. Έκανε επιτόπιες έρευνες στην Ινδία και τη Μελανησία. Τα θέματα που τον απασχόλησαν ήταν η τέχνη, η γλώσσα, ο συμβολισμός, η τελετουργία, ο χρόνος. Δίδαξε, μεταξύ άλλων, στο London School of Economics. Πέθανε από καρκίνο σε ηλικία 51 ετών.
Το βιβλίο του Art and Agency (1998) συνιστά την πλέον συστηματική, έως τώρα, απόπειρα να συγκροτηθεί μια καθαρά ανθρωπολογική θεώρηση της τέχνης. Πρόκειται για ιδιαίτερα παραγωγικό εγχείρημα καθώς συνεχίζει σήμερα, μετά τον θάνατo του Gell, να προκαλεί έντονες συζητήσεις και αντιπαραθέσεις.
Η θεωρία που προτείνει ο Gell διαφοροποιείται από τις προηγούμενες ανθρωπολογικές θεωρήσεις της τέχνης. Υποστηρίζει ότι η αισθητική προσέγγιση οδηγεί σε παθητική αντιμετώπιση του αντικειμένου τέχνης, ενώ ο ίδιος υπογραμμίζει, αντίθετα, ότι η τέχνη είναι μορφή εμπρόθετης δράσης (με την έννοια ότι η κατασκευή πραγμάτων συνιστά τρόπο ώστε να ασκηθεί επιρροή στις σκέψεις και τις πράξεις των άλλων). Τα έργα τέχνης ενσωματώνουν προθέσεις και διαμεσολαβούν την κοινωνική δράση· από αυτή την άποψη, καθίστανται συνώνυμα με πρόσωπα. Ο Gell διερευνά τις σχέσεις της τέχνης με την ψυχολογία της αντίληψης, τις εννοιολογήσεις του προσώπου, τις θρησκευτικές πρακτικές, όπως και το νόημα της τέχνης για τον καλλιτέχνη και τον θεατή. Συζητά θεωρίες της φιλοσοφίας, της ψυχολογίας και της γλωσσολογίας και αναλύει παραδείγματα τέχνης εντός και εκτός Ευρώπης. Η μετάφραση του βιβλίου αυτού και η εμπεριστατωμένη παρουσίασή του αποτελεί συμβολή στην ελληνική ανθρωπολογία της τέχνης, που αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια, αλλά και στην ανθρωπολογική θεωρία γενικότερα.
Εισαγωγή: Τέχνη και δράση: Μια ανθρωπολογική θεωρία. Στοιχεία για μια έμπρακτη αναθεώρηση της πολιτισμικής δημιουργίας; (σε συνεργασία με τον Πάνο Πανόπουλο)
Περιλαμβάνει τα εξής μέρη: α. «Η τέχνη της ανθρωπολογίας» του Alfred Gell, β. «Ολοι έχουμε τον δικό μας Alfred Gell», γ. Τέχνη και δράση: ένα βιβλίο-παγίδα, δ. Στοιχεία για μια έμπρακτη αναθεώρηση της πολιτισμικής δημιουργίας;